Veel mensen denken dat een bouwvergunning en een omgevingsvergunning hetzelfde zijn, maar dat klopt niet helemaal. Tot 2010 had je een aparte bouwvergunning nodig voor bouwactiviteiten. Sinds de invoering van de Omgevingswet is dit veranderd: de bouwvergunning maakt nu deel uit van de bredere omgevingsvergunning.

De omgevingsvergunning combineert meerdere vergunningen in één. Hiermee regelt de overheid niet alleen of je mag bouwen, maar ook of je plannen passen binnen milieuregels, ruimtelijke ordening en veiligheidseisen.
Dit verschil kan belangrijk zijn als je een verbouwing plant. Wil je zeker weten of je een vergunning nodig hebt? Neem contact op, dan kijken we samen naar jouw situatie en helpen we je bij de aanvraag!
Wat is een omgevingsvergunning?
Een omgevingsvergunning is een overkoepelende vergunning waarmee je toestemming krijgt voor verschillende activiteiten die impact hebben op de fysieke leefomgeving. Dit kan gaan om bouwen, verbouwen, slopen, milieuactiviteiten of het wijzigen van een monument. In plaats van meerdere aparte vergunningen aan te vragen, regel je alles in één keer.
De omgevingsvergunning werd ingevoerd in 2010 en verving de bouwvergunning, kapvergunning, milieuvergunning en andere losse toestemmingen. Hierdoor is het proces eenvoudiger geworden, maar het kan nog steeds complex zijn als je niet precies weet welke regels voor jouw situatie gelden.
Voorbeelden van situaties waarin je een omgevingsvergunning nodig hebt
- Bouwen of verbouwen: bijvoorbeeld een aanbouw, dakkapel, garage of nieuwbouwwoning.
- Slopen: als je een gebouw (deels) wilt afbreken, vooral bij monumenten of in beschermde stadsgezichten.
- Milieuactiviteiten: zoals het starten van een bedrijf dat invloed heeft op het milieu (denk aan horeca of industrie).
- Wijzigen van een monument: als je een historisch pand wilt aanpassen, heb je vaak extra goedkeuring nodig.
Wanneer heb je geen omgevingsvergunning nodig?
Sommige bouwwerkzaamheden zijn vergunningsvrij. Bijvoorbeeld:
- Een kleine uitbouw aan de achterkant van je woning, mits binnen bepaalde afmetingen.
- Een dakkapel die voldoet aan de vergunningsvrije regels.
- Een bijgebouw, zoals een schuur of overkapping, zolang deze binnen de maximale maten valt.
Twijfel je of je een vergunning nodig hebt? Doe de vergunningscheck via het Omgevingsloket of neem contact op. Wij helpen je graag met een snelle en correcte aanvraag!
Wat was een bouwvergunning?
Tot 2010 had je een bouwvergunning nodig als je wilde bouwen of verbouwen. Dit was een aparte vergunning die puur gericht was op de technische en constructieve aspecten van een bouwproject. Gemeenten beoordeelden of een bouwplan voldeed aan de bouwvoorschriften, zoals stabiliteit, veiligheid en esthetiek.
Met de invoering van de Wabo (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) in 2010 werd de bouwvergunning samengevoegd met andere vergunningen in de omgevingsvergunning. Dit betekende dat je voortaan niet alleen toestemming moest krijgen om te bouwen, maar ook rekening moest houden met milieuregels, ruimtelijke ordening en andere factoren.
Wat is er veranderd?
- Meer dan alleen bouwen → De oude bouwvergunning ging alleen over bouwtechnische eisen. De omgevingsvergunning beoordeelt ook of een bouwwerk past in de omgeving.
- Één aanvraag, minder papierwerk → In plaats van verschillende vergunningen apart aan te vragen, regel je alles in één keer.
- Vergunningsvrij bouwen is uitgebreid → Voor kleine bouwwerken, zoals bepaalde uitbouwen en dakkapellen, is geen vergunning meer nodig als ze binnen de regels vallen.
Waarom is dit belangrijk voor jou?
Hoewel de naam ‘bouwvergunning’ niet meer wordt gebruikt, is de regelgeving nog steeds streng. Gemeenten controleren of bouwplannen voldoen aan het Bouwbesluit en het bestemmingsplan.
Wil je weten of jouw project vergunningsplichtig is? Neem contact op, dan helpen we je met een snelle en foutloze aanvraag!
Wanneer heb je een omgevingsvergunning nodig?
Niet elke bouw- of verbouwingsklus vereist een omgevingsvergunning. Soms mag je vergunningsvrij bouwen, maar in veel gevallen moet je eerst toestemming aanvragen bij de gemeente. Dit hangt af van factoren zoals de grootte van het bouwwerk, de locatie en de impact op de omgeving.
Wanneer is een omgevingsvergunning verplicht?
Je hebt een omgevingsvergunning nodig als je:
✅ Een nieuw gebouw wilt neerzetten (zoals een woning, bedrijfspand of schuur).
✅ Een aanbouw of opbouw wilt plaatsen die groter is dan de vergunningsvrije afmetingen.
✅ Een dakkapel aan de voorzijde van je woning wilt bouwen of een grotere dakkapel aan de achterzijde.
✅ Een monument of een pand in een beschermd stads- of dorpsgezicht wilt aanpassen.
✅ De functie van een gebouw wilt veranderen, zoals een garage ombouwen tot woonruimte.
✅ Een constructieve wijziging aan een gebouw wilt uitvoeren, bijvoorbeeld een draagmuur verwijderen.
Wanneer heb je geen omgevingsvergunning nodig?
Sommige bouwwerken mag je zonder vergunning uitvoeren, zolang ze binnen de vergunningsvrije regels vallen:
✅ Een dakkapel aan de achterzijde van je woning, mits niet te hoog of te breed.
✅ Een kleine uitbouw aan de achterzijde, zolang deze niet hoger en dieper is dan toegestaan.
✅ Een losstaande schuur of overkapping in de achtertuin, zolang je binnen het vergunningsvrije oppervlak blijft.
✅ Kleine interne verbouwingen, zoals een nieuwe keuken of het verplaatsen van binnenmuren (mits geen dragende constructie).
📝 Checklist: Heb jij een omgevingsvergunning nodig?
🔲 Wil je een constructieve aanpassing aan je woning doen?
🔲 Bevindt je woning zich in een beschermd stads- of dorpsgezicht?
🔲 Wil je een bijgebouw of uitbouw plaatsen?
🔲 Verandert de functie van een ruimte (bijvoorbeeld een schuur ombouwen tot woonruimte)?
💡 Twijfel je? Doe de vergunningscheck via het Omgevingsloket of vraag gratis advies bij ons aan!
Hoe vraag je een omgevingsvergunning aan?
Het aanvragen van een omgevingsvergunning doe je via het Omgevingsloket en verloopt in een paar stappen:
1️⃣ Controleer of je een vergunning nodig hebt – Gebruik de vergunningcheck op het Omgevingsloket.
2️⃣ Laat bouwkundige tekeningen maken – De gemeente vereist gedetailleerde bouwplannen bij de aanvraag.
3️⃣ Dien de aanvraag in via het Omgevingsloket – Dit kan digitaal en wordt beoordeeld door de gemeente.
4️⃣ Wacht op goedkeuring – De standaard beslistermijn is 8 weken, maar kan worden verlengd.
💡 Tip: Zorg ervoor dat je aanvraag compleet is om vertraging te voorkomen.
Hulp nodig bij de aanvraag? Wij regelen het voor je! Neem contact op voor advies en bouwtekeningen.
Wat als je zonder vergunning bouwt?
Bouwen zonder de juiste vergunning kan vervelende gevolgen hebben. Gemeenten controleren actief of bouwwerken aan de regels voldoen. Als je zonder vergunning bouwt terwijl deze wel nodig is, loop je risico op:
🚨 Een bouwstop – De gemeente kan je dwingen de werkzaamheden per direct stil te leggen.
💰 Boetes en dwangsommen – Je kunt een forse boete krijgen of een dwangsom opgelegd krijgen totdat je de situatie herstelt.
🔨 Sloopverplichting – In ernstige gevallen moet je het bouwwerk volledig afbreken als het niet aan de regels voldoet.
🏡 Problemen bij verkoop – Bij de verkoop van je woning kan een illegaal bouwwerk problemen opleveren, bijvoorbeeld bij de taxatie of hypotheekverstrekking.
💡 Tip: Voorkom gedoe en controleer altijd vooraf of je een vergunning nodig hebt.
Wil je zeker weten of je bouwplannen legaal zijn? Neem contact op, dan kijken we samen naar de beste oplossing!
Conclusie – Hoe kan ik dit het beste regelen?
Een omgevingsvergunning is vaak noodzakelijk bij grote bouw- of verbouwingsprojecten. Sinds 2010 vervangt deze vergunning de oude bouwvergunning en omvat hij ook andere aspecten, zoals milieu en ruimtelijke ordening. Of je een vergunning nodig hebt, hangt af van je bouwplannen en de regels in jouw gemeente.
Wil je snel en zonder gedoe een omgevingsvergunning aanvragen? Dan is het belangrijk om:
✔ Eerst te controleren of een vergunning nodig is via het Omgevingsloket.
✔ Juiste bouwtekeningen en berekeningen te laten maken om de aanvraag soepel te laten verlopen.
✔ Een complete aanvraag in te dienen, zodat de gemeente geen extra vragen stelt en het proces niet vertraagt.
Wij helpen je graag bij elke stap, van bouwkundig tekenwerk tot het indienen van je aanvraag.
Wil je weten of je een vergunning nodig hebt of direct hulp bij de aanvraag? Neem contact op en wij regelen het voor je!
Veelgestelde vragen (FAQ)
De kosten verschillen per gemeente en zijn afhankelijk van het bouwproject. Je betaalt leges (gemeentelijke kosten) en eventuele kosten voor bouwkundig tekenwerk en advies.
De standaard beslistermijn is 8 weken, maar de gemeente kan dit met 6 weken verlengen. Voor complexe aanvragen geldt een langere procedure.
Ja, als je bouwplannen niet voldoen aan het bestemmingsplan, de welstandseisen of het Bouwbesluit. Je kunt dan bezwaar maken of je plannen aanpassen.
De gemeente kan een bouwstop, boete of sloopverplichting opleggen. Dit kan leiden tot flinke kosten en juridische problemen.
Gebruik de vergunningscheck van het Omgevingsloket of neem contact met ons op voor een gratis adviesgesprek.